Rinhlelhna

20/11/2010 02:57
- Samuel Zaithankhuma Chhangte

Rinhlelhna hi thudik hmuh chhuahna a ni ti ta ila kan pawm tlang ang em? Mi tam tak chuan kan pawm theih a rinawm loh. Sakhaw tarmit atanga kan thlir pawhin sakhaw zirtirnate kan ringhlel a nih chuan sakhaw zirtirna (Bible) chu thudika kan pawm si avangin thudik chu kan hnawl (hmu fiah lo) tihna a ni thei dawn a. Kan sawi tum tak chu thil eng pawh hi an nihna leh ziate kan hriat fiah hma chuan thudika pawm mai loh hi a fin thlak zawk thu hi a ni.

Mihring hian ngaihtuah theihna rilru fim kan neih avangin chu kan rilru fim chu hmanga finna leh thiamna sang tak zir chu kan tihmakmawh a ni ang. Science thiamna huangah phei chuan hriat lohna, rinhlelhna, fiah tawk lohnate hi a inphum sa hrim hrim a. Kan sawi takte kha thudik zawn chhuahna hmanraw hlu takte chu an ni.

Khawvel nihphung lam atanga kan thlir chuan thil reng reng hi dik lo thei lo tia sawi tur a vang hle a. A dik chiah lo a, emaw a dik thawkhat thei e emaw chauh chu a awm thei ti ta ila kan thu a chak lutuk ang em?

Chutichuan Pholosopher-te leh Scientist-te chuan rinhlelhna rilru neiin, chian tawk lohna chu zahthlaka ngai lovin chiang lo takin an khawsa a. Mahse he an chian tawk lohna hian thil chuang (thu dik) chu a hai chhuahtir a ni.

Zawhna siam min phalsak ula, rinhlelhna rilru neih nun phalsak rawh u titute hian thil an tifuh zawk thin. Mi sawi leh rin dan ringawta lungawi mai thinte hi chu an la fing tawk lo deuh. Kan thil hriat ve chhun te te pawh hi han dah khawm ila, rin aiin kan lo hre fuh lo fo va. Mihring hian thil zawng zawng a hre thei lo hrim hrim. Mahse, miin thil a hriat lohna tak khan hriat theihna kawngka a hawnsak a. A hriat lohna thangah a inawk reng ngai lo.

Miin rinhlelhna rilru a neih chauhvin suangtuahna thar a din chhuak thei a. Thlirna tukverh thar hawng duh lo mi chuan emaw rinhlelhna nei ngai lo mi chuan emaw  hriat lohna chhut ngai lo mi chuan emaw thil thar han suangtuah tur kha a nei lo lo reng reng a ni. Miin thil hresa vek, ti thei veka a inngaih chuan hriat belh tur a nei tawh lo va, thil thar tih theih pawh a nei tawh lo vang.

Science thiamnaah chuan “Freedom to doubt” an tih ‘ringhlel thei tura zalenna’ hi thil pawimawh tak a ni. Rinhlelhna hi thil hlauhawm a ni lo va, thil eng emawa i chian tawk loh khan hmasawnna thar eng emaw chuan a lo hmuak zawk che a ni.

Sakhuana huangah han zuang lut lawk ila, zirtir 12 zinga Thoma pawh kha rinhlelhna nei mi a ni a, mahse thudik a han hmuh meuh chuan “Ka Lalpa leh ka Pathian i ni” a lo ti thei ta a. Mizote hi a mipui mimira kan thlir chuan mi thusawi awih hma tak mai kan ni a. Sakhuana huangah pawh mite thusawi hi kan ring mai zel. Thil lawmawma a lan rualin kan mize ngheh lohzia kan tih lanna a ni thei a. Rinhlelhna rilru kan neih lohzia pawh a lo lang. Pathian thu kan ngaihthlak pawh hian thlarau benga lo ngaihthlak tur a nih rualin a sawitu sawi apiang zaa za lo pawm diak diak tur chu a ni lo vang.

Ni tin nun kan hmanna hringnun khawvelah pawh rinhlelhna rilru neih hi a tul fo thin. Thil a nih theih leh theih loh chhut chiang hmasa lova lo tawngpawng rin nghal maina hian buaina min thlen thin. Hman deuh lawk khan Phulmawi khaw piah lam tlang dungah foreign thlawhna a tla tiin thu a thang nasa mai a. Rinhlelhna rilru nei lo mi chuan hmuh tumin an kal hlawm a. Sum leh pai bakah hun tam tak an khawhral phah a nih kha!

A chiang chiah lo tia rilhlelhna kan neih chiah hian thil chhut theihna kawng a rawn inhawng chiah a. Thil suangtuah theihna rah a lo awm thin. Thudik hai chhuahna atana hmahruaitu bulthut chu rinhlelhna hi a ni. Tun hmaa kan chinfel theih loh chinfela a lo awm theih nan rinhlelhna kawngkhar hi kan hawng reng tur a ni. Thil pakhat khat chu i lo rin lawk dan ngawta i kalpui chuan chumi thua buaina chu i chingfel thei ngai lo vang.

Khawvela mi sual, mi tawrawt leh vervek tak takte hi an thiltih sual laia man chu awm bawk mah se an rilhlelhna avanga an man chhuah tam tak an awm a ni.

Kan thuin a sawi tum tak chu mite va rinhlelh ngawt tur tihna lam a ni lova. Thu dik, thil dik leh tha kan hai chhuah theih nan rinhlelhna rilru put a ngai kan tihna a ni e.

Comments

No comments found.
 

Contact

Search site

 

 

NGAIHDAN

THU KAM HNIH KHAT


ShoutMix chat widget

 

TLAWHTUTE


counter globe

 

MIZO LEH ENGLISH THUFIAHNA

Freelang Dictionary
MIZO => ENGLISH :
ENGLISH => MIZO :

Whole word

 

ZOTUI THIANG WEBSITE

https://zotuithiang.webnode.com

 

ZOTUI THIANG GROUP(MAIL)

Google Groups
Subscribe to Zotui Thiang Group
Email:

 

ENG WEBSITE ATANGIN NGE HETAH?

 

MizoMizo Kan Nih Kan Lawm E