Mangchhia

17/11/2010 21:53
- Lalthuamliana

“Kum zabi 21-na awmzia” tih ziaktu Oxford University Proffessor James Martin chuan tun zabi 21-na chhunga kan tawn mai theih harsatna lian tham 160 chu hetiang hian a tar lang a.

1. Khawvel lum zual zel
Leilung khawvel hi a hma aiin a lum deuh deuh va, chu chuan sik leh sa inthlakthleng dan a chawk buai vek dawn a ni. He khawvel lum zual zel hi kan dan theih loh phei chuan khawvel khalhkaltu khawlpuiin a chhiat phah thei a ni.

2. Mihring tam luat
Tun zabi laihawl vel khian khawvel mihringte hi billion 8.9 (maktaduai sangkua vel) kan ni tawh ang. (Tunah hian mtd sangruk chuang kan ni) Chuti zat zat tan chuan ei tur leh mamawh chi hrang hrang te, kan mamawh bulpui carbon te pawh khawvel hian min pe chhuak zo tawh lo mai thei a ni.

3. Tui tlakchhamna
Lui leh lei hnuai tui tam tak an kang mek. Chu chuan leilet mi/thlai siamtute chu tui khawpkham hmu thei lovin a siam mek. Tui inchuh avanga indona hial pawh a lo thleng thei a ni.

4. Tui chhung ranungte thi mek
Tunah hian tuifinriat chhunga mihring ei chi sangha leh kaikuangte chu tuipui chhunga thilnung zawng zawng za-a sawm (10%) chauh an awm tawh a, chu pawh chu a tlahniam zel a ni.

5. Ram rethei rethei zual zel
Khawvel pum huapa thlai thar a tlahniam zel a. Thlai chin leh siam nana senso erawh a thang tial tial thung. Hei hian leilet leh thilsiam eibarzawnna rinpuia neih ram rethei ber berte chu nasa takin a nghawng zel dawn a ni.

6. Thlaler zau zual zel
Khawvel pum huapin tun hmaa thlai chinna ram thate chu an chhe nasa hle a, chung hmunte chu thlalerah an lo chang zel a ni.

7. Tlang hrileng pung zel
AIDS natna a punlun zel ang.  Mihringte inkalpawh tawnna a awlsam a, a tam tial tial ang a, tlang hrileng chi hrang a pung tial tial bawk ang.

8. Retheih luatna
Rethei zual (nikhata US dollar 1 hlawh zo lo, kan ram pawisa Ks.1000 vel) hi tun zabi laihawl velah khian mtd sanghnih lai an tling tawh ang a. (Tunah hian mtd sang khat chauh an awm) Rethei leh hausa inkar a hla tual tual bawk ang.

9. Khawpui daifemah mihring pung
Ram tam takah retheih luatna leh tharum thawhna inbuan velna hmun, khawpui daifemah mihring an pung tual tual a. Chug hmuna khawsa thalai tam tak chu beiseina leh hmathlir reng nei tawh lo khawpa rethei leh beidawng tawhte an ni.


10. Ram danga pem pung tual tual
Ram retheia mite leh ram hausa ve deuh hleka mite pawh an awmna hmasa aiua ram hnianghnar leh beiseiawm zawk nia an ngaiha pem an pung tual tual ang a. An va pem luhna rama a ram mi, mi retheite nen an inbakkaih chho zel mai thei a ni.

11. Ralthuam keng pawlho pung
Khawi sorkar tirh leh zawmpui mah ni lo, rawlrala che pawl leh politial group thenkhatte tan nuclear ralthuam hlauhawm leh huaisar neih theih dan kawng a tam tial tial a. Khawvelah remna lehmuanna vawnhim a harsa deuh deuh dawn a ni.

12. Sakhuana ruihchilh pawl
Firfiak taka sakhuana kalpui a, sakhaw hminga tharum thawh hial pawh pawi ti lo an pung tual tual ang. Khawvel sakhaw lian deuh deuh (a bikin Muslim leh Kristiante) inkarah indona a lo chhuak mai thei a ni. (Tun hnaia US Pastor pakhat Revd Terry Jones-a’n Quran hal a tum avanga Muslimte lung nih loh dan leh thil la kal dan turte ngaihtuah bawk ang che. LTL)

13. Computer thluak chungnung
Khawl thluak kan rinchhan nasat avangin mihring thluak a inthlahdah tial tial a. Chuvangin nakinah mihringte chungah mihring siam chawp khawl thluak neite hi an la leng mai thei a ni. Chu chu mihring dinchanna tur atan chona nasa tak a ni.

14. Civilization titawp thei indona
Indopui I leh II anga khawvel huap indona a lo thlen palh chuan tunlaia ram tina darh zau ta em em nuclear ralthuamte hian leilung pumpui leh a chhunga awm zawng zawngte hi tawpnaah min thlen ang a, kan chimit fai vek thei a ni.

15. Mihring nunna derthawng
Bio-technology leh science enchhinna chi hrang hrangte hian mihring nunna a tiderthawng ta hle. Heng enchhinnate hi a hlawtling ngai a nih chuan mihring aia thiltithei, mihring-ni-lomihring (tun laia Hollywood science film lar tak “Avatar” an tih te, clone an tih thin te hi an lar tawh hle. LTL) an lo chhuak ang a, mihring nun hi hlauhawmin a hmuak reng dawn a ni.

16. Hun thim dang
Retheihna leh tamna, rethei leh hausa indaidanna, vawikhata mi tam tak suat theihna ralthuam te, tharum thawhna te, sakhuana leh firfiakna te inchawhpawlh global cocktail (khawvel huap zu pui) chu inin mihringte kan rui chhe hle ang a, chu chuan inhuatna leh insuatna rapthlak tak hnuaiah mihring hi hun thim dang thar (A new dark ages)-ah min hnuk lut dawn a ni.

Heng mangchhia 16 te hi khawvel ram hnih/khat lek mumang a ni lo va, khawvel huap mangchhiate an nih avangin he mangchhia hi zing khawvar eng mawi leh hlimawm taka kan thanharhsan theih nan khawvel ram zawng zawngte leh hringfa zawng zawngte lungrual taka kan thawhho a ngai a ni tiin James Martin-a chuan inralrinna thu min chah a ni.

Reference : James Martin’s “The meaning of the 21st century in Burmese, by Kyaw Win.
Sekibuhchhuak

Comments

No comments found.
 

Contact

Search site

 

 

NGAIHDAN

THU KAM HNIH KHAT


ShoutMix chat widget

 

TLAWHTUTE


counter globe

 

MIZO LEH ENGLISH THUFIAHNA

Freelang Dictionary
MIZO => ENGLISH :
ENGLISH => MIZO :

Whole word

 

ZOTUI THIANG WEBSITE

https://zotuithiang.webnode.com

 

ZOTUI THIANG GROUP(MAIL)

Google Groups
Subscribe to Zotui Thiang Group
Email:

 

ENG WEBSITE ATANGIN NGE HETAH?

 

MizoMizo Kan Nih Kan Lawm E