Libya-ah U.S. Indo Thlawhna Tla, Libya Dona Kal Zel

23/03/2011 00:38

U.S. leh a thurualpui ramten Libya an beih zan thumna, ni 21 March 2011 khan U.S. ralbeih thlawhna hmingthang F-15E Strike Eagle pakhat chu Libya ram chhungah a tlak thu, U.S. defence official chuan a tarlang.

Libya van sang invenhimna hmunpui beia kal chhuak U.S. F-15E Strike Eagle raldo tlawhna hi hmelmate kah vanga tla ni lovin, a khawl lam chian lohna vanga amaha tla a ni a, a khalhtu pahnih erawh tlawhna tlak hma-in an zuang thla hman. Vanneihthlak takin thlawhna khalhtute  hi Libya sorkar laka helho kuta awm khua Benghazi-ah an tla a, helho chuan venghimin uluk takin an lo enkawl a. Libya ram pawnah him taka hruaichhuah an niin, U.S. kutah an awm leh tawh a ni.

2011 Libya Dona-a Tel Ramte leh An Ralthuam Thawhte

  • US: B-2 stealth bombers; EA-18G Growler and AV-8B Harrier strike aircraft; destroyers USS Barry and USS Stout firing Tomahawk cruise missiles; amphibious assault ship USS Kearsage; command and control vessel USS Mount Whitney; submarines
  • France: Rafale and Mirage strike aircraft; refuelling and surveillance aircraft; aircraft carrier Charles de Gaulle and escort ships
  • UK: Typhoon and Tornado strike aircraft; refuelling and surveillance aircraft; Trafalgar-class submarine firing Tomahawk cruise missiles; frigates HMS Westminster and HMS Cumberland
  • Italy: Tornado aircraft; providing military bases
  • Canada: CF-18 strike aircraft; frigate HMCS Charlottetown
  • Spain: F-18 strike aircraft; refuelling and surveillance aircraft; frigate and submarine; military bases
  • Denmark: F-16 aircraft
  • Belgium: F-16 aircraft

The United Arab Emirates (UAE) pawhin ralbeih tlawhna a nih loh leh, sipai tam tak thawh tura a inpuahchah tawh thu a sawi. Norway pawhin indo thlawhna  thawh a tum thu a sawi a, nimahsela, he indona hruaitu nihna atanga U.S. a inhnuhdawh hunah tunge hruaitu ni dawn? tih a chian hma chuan chet lak a tum loh thu a sawi tel bawk. Tin, he Libya mipuite venhimna atana Libya dona-ah hian ram dang pawh an tel belh zel rin a ni.

Libya Ram Beih Tan Dan leh Indona Kal Zel

Libya ram hi North African-a awm niin, khawvela mihring dikna chanvo hnualsuat nasatna ber ram pakhat a ni a, Saddam Hussein-a awp Iraq leh Kim Jongil-a awp North Korea nen ang khata sawi thin a ni.

Kum 2011 a her chhuah meuh chuan kum 42 zet rawng taka awptu Muammar Gaddafi-a duh lohna leh mipui thlan sorkar duhna a lo chhuak a, ni 15 February 2011 atangin Libya ram pum huap sorkar paihthlaka mipui zalenna sorkar thar din tura chet lakna lo chhuakin, tualchhung buaina a lo chhuak ta a ni.

Muammar Gaddafi-a chuan a sipai tha chakna hmangin buaina a inhnamhnawihte chu namen lovin a bei a, vantlang mipuite pawh nasa taka vo-in an bei chiam bawk.

Buaina chu a so sang zel a, vantlang mipui thi leh hliam an pung tual tual a, U.N. Geeral Secretary, U.S. President leh ram hrang hrangin  Muammar Gaddafi-a chu Libya tualchhung buaina chu thisen chhuak lo zawnga ching fel turin leh vantlang mipuite ngheisa lo turin an thlem a, an vo bawk. A sawt chuang lo.

Libya vantlang mipuite venhimna atan, United Nation Security Council-ah Libya ram boruaka thlawhtheihna thlawh khapna puan leh a ram chhung hmun thenkhat bomb phalna United Nations Security Council Resolution 1973 put luh a ni a, ni 17 March 2011 khan UNCS member ten an ngaihtuah. Member 15-ah 10-in rem an ti a, “Vantlang Mipuite Chhan Turin A Tul Dan Dana Chet Theih” thu chu pawm a ni a, Libya ram boruaka thlawhtheihna thlawh khapna puan nghal a ni.

Ni 19 March 2011-ah United States, Britain leh France chuan Libya chu thlawhna hmangin an bei nghal a, bomb-mitnei-thlawk missile hmangin an bomb tan nghal. Tichuan America thurualpui – NATO (North Atlantic Treaty Organization – America leh ram dang 27 insuihkhawm) member thenkhat leh ram dangten vantlang mipuite venhimna atana Libya sorkar ti-chak lo tura dona hi an zawm ve nghal a ni.

Muammar Gaddafi-a chuan Libya dotu khawtlang ramte bei let turin vantlang mipuite hnenah ralthuam a pek mai tur thu sawiin a inhrosa a, Arab ramte leh Asia ramte hnenah Libya dotute chu bei let turin a ngen.

He Libya beihna hi Russia, China leh India chuan an thlawp lo a, Russia chuan, “Indona avangin vantlang mipui tam tak an thih belh phah zawk a ni,” a ti.

U.S. president Obama-a chuan, U.S. khawmual sipaite Libya ram chhunga a tirh luh loh tur thu, he Libya beihna hi  Muammar Gaddafi-a paih thlak duh vanga thawh a nih loh thu, Libya vantlang mipuite chhanna atana Libya sorkar tichak lo tura beihna a nih thu leh he Libya dona-a hmahruaitu leh ralreltu nihna ata U.S. chu ni tam vak lo chhungin a inthlir fihlim tur thu a sawi.

America leh a thurualpui ramte chuan Libya khawpui Tripoli chhunga sorkar in pawimawh leh khawpui dangte pawh chung lam atangin bomb-mitnei-thlawk missile hmangin  an chhip thlak  ngat ngat mek a, Libya beih tanni ni 17 atanga ni 22 zan thlenga U.S. leh U.K. chuan bomb 200 vel Libya ramah an thlak tawh a ni.

Libya beihna avang hian mi 100 aia tlem lo an thi tawh niin Libya sorkar chuan a sawi.

Hetih lai hian Libya sorkar paih thlak tuma ralthuam keng pawl pawhin he hun hi remchangah la-in, nasa takin sorkar an bei ve ngat ngat bawk a ni. Tun tum Libya dona hi 2003-a America leh a thurualpuiten Iraq an do hnua sipai hmanga chetchhuahna lian leh nasa ber a la ni.

Thulakna: BBC, CNN. Al jazeera, Time Magazine, Fox News, Wikipedia

Comments

No comments found.
 

Contact

Search site

 

 

NGAIHDAN

THU KAM HNIH KHAT


ShoutMix chat widget

 

TLAWHTUTE


counter globe

 

MIZO LEH ENGLISH THUFIAHNA

Freelang Dictionary
MIZO => ENGLISH :
ENGLISH => MIZO :

Whole word

 

ZOTUI THIANG WEBSITE

https://zotuithiang.webnode.com

 

ZOTUI THIANG GROUP(MAIL)

Google Groups
Subscribe to Zotui Thiang Group
Email:

 

ENG WEBSITE ATANGIN NGE HETAH?

 

MizoMizo Kan Nih Kan Lawm E